Gambiako Parlamentuak emakumeen genitalen mutilazioa berriro legeztatzeko lege-proiektua baztertu du.

Emakumeen Genitalen Mutilazioa (EGM) Gambiako legeriaren arabera ilegal izanik 2015etik, aurten lege hau bertan behera uzteko zorian egon da. Martxoan, Almameh Gibba legegileak EGMren debekua bertan behera uzteko lege-proiektua aurkeztu zuen herrialdean, herritar gambiarrek beren kultura eta erlijioa praktikatzeko eskubidea urratzen duela argudiatuz.

Hainbat hilabetez egindako herritarren kontsulten eta eztabaida parlamentarioen ondoren, uztailaren 15ean Gambiako Parlamentuak EGM debekatzen duen legea mantentzearen alde bozkatu zuen, 33 boto alde eta 19 kontra.

EGM, emakumeen organo genitalak aldatzen edo zauritzen dituen praktika, munduan zehar 200 milioi emakume eta neskak jasan dute, Nazio Batuen Biztanleria Funtsaren (FPNU) arabera. Kalkulatzen da 4 emakume gambiarretatik 3k mutilazioa jasan dutela. %75 neskek 15 eta 19 urte artean EGM praktikatu zaie. Herrialdean praktika hau ilegalizatu zenetik, kopuru hori %51ra jaitsi da 14 urtetik beherakoen artean.

Albiste honen harira, Fons Catalàk, Kooperazio eta Elkartasun Fondoen Konfederazioaren kide, Adriana Kaplan Wassu Gambia Kafo erakundearen sortzailea elkarrizketatu du, urteetan zehar EGMrentzako marko legala mantentzeko prozesuan parte hartzen ari denarekin.

Sortzaileak azpimarratu du albistea “garaipen modura” jaso dutela. “Hala ere, ez genuen argi nola amaituko zen, hilabete askoko borroka izan da, gizarte zibila mobilizatzen eta aktore estrategiko desberdinak inplikatzea lortuz”. Baina azpimarratzen du ere, “bozketan 19 pertsona kontra bozkatu zuten. Uste dut garaipena dela, baina ez du guztiz konpontzen gaia. Esan nahi dut, lan egiteko marko juridiko bat dugu, emakumeak, neskak eta gai honetan lan egiten ari garen erakundeak babesten dituena”.

Adriana Kaplanek azaldu du, “prozesu luzea izan da. Uste dut Osasun eta Genero Batzordeak, txostena prestatzeaz arduratzen ziren bi batzordeak, oso serio hartu dutela. 143 agerraldi izan dira eta Wassuk bi aldiz parte hartzeko aukera izan du. Behin bakarka, 4 orduz, datuak emateko eta entitateak burututako bi azterketa klinikoren emaitzak aurkezteko, herrialdean existitzen diren bakarrak. Uste dut ere aukera bat izan dela denbora guztian egiten aritu garen lana erabiltzeko eta balioan jartzeko. Ondoren, bigarren agerraldi bat ere egin genuen emagin batekin eta Fatou, WASSUko kidea, mobilizatzaile, formatzaile eta komunitateetatik datorren emakumearekin”.

EGM legeztatzeko saiakera gizartearen sektore jakin baten borondate edo asmoaren isla izan da. Zer gertatuko da orain? “Lanean jarraitzea geratzen zaigu. Orain ikusiko dugu nola funtzionatuko duen gizarte polarizatu honek, nola biziko den ezagutza horrekin, orain denek badakite lege bat existitzen dela. Orain behatu eta batez ere zaindari ez jaistea eta lanean jarraitzea dagokigu. Nork salatuko du? Ikusiko dugu. Zaila da zure ama, ahizpa edo bizilaguna salatzea… Lotsa da familiarentzat kide bat seinalatzea”.

CONFOCOStik, FCCren ”EGMren prebentzioari buruzko Ordezkaritzako Laguntza Teknikoko Kooperazioa” proiektuarekin lankidetzan aritzen gara, Kataluniako udaletako langile teknikoei EGM egiten den herrialdeetako jatorrizko biztanleriarekin zuzenean edo zeharka lan egiten duten tresna eta ezagutza espezifikoak emanez. Gambia eta Kataluniaren artean EGM gaiaren inguruko ezagutza mugikortasunaren sinergiak ezartzen. Proiektuak Espainiako Garapenerako Nazioarteko Lankidetzako Agentziaren (AECID) laguntza eta finantzaketa du, emakumeen osasun sexual eta erreproduktiboa eta haurren eskubideak bultzatzeko lagunduz.