Menorkako Funtsak ura modu jasangarrian kudeatzea du helburu

Ur garbia eta saneamendu egokia izateko sarbidea funtsezko faktorea da giza garapenerako, eta 2010eko uztailaz geroztik, Nazio Batuen Batzar Nagusiak Giza Eskubidetzat aitortu du. 2015eko Nazio Batuen datuen arabera, 783 milioi pertsonak ez dute ur garbia izateko sarbidea bermatuta, eta 2.400 milioi pertsonak ez dute saneamendu egokia bermatuta. Martxoaren 22an Uraren Munduko Eguna ospatzen da, eta Menorkako Lankidetza Funtsak herritarrak eta ordezkari politikoak ur-baliabideen sarbidea bermatzera deitu zituen.

Urarentzako sarbide faltak, aldaketa klimatikoak eraginda, eta baliabidearen desagertzeak bi arazo global nagusi dira eta Funtsak pixkanaka gehiago ahalegintzen ari dira arazo hauei aurre egiteko. Horiek Funtsaren lehentasunezko lerroan sartzen dira (iraunkortasuna, aldaketa klimatikoa eta ura), eta Nazio Batuen 2030erako Garapen Jasangarriaren Helburuen seigarren helburuari lotuta daude.

Amerika Erdialdean aldaketa klimatikoa gero eta nabarmenagoak diren lehorteetan eta uholde handietan islatzen da. Azken urtean, Funtsak bi larrialdi-proiektu jarri ditu abian zonalde horretan, fenomeno horiek gero eta maizago gertatzen direlako.

Era berean, Lankidetza Proiektuen arlotik, aurten 219.900 euro bideratuko dira uraren sarbidea eta erabilera arduratsua bermatzeko lau proiektu finantzatzera. Denboran zehar luzeragatik nabarmentzen den proiektu garrantzitsuena Ometepe uhartean (Nikaragua) kokatzen da, gaur egun Biosferaren Erreserba eta Menorkarekin lotuta dagoena. Ometepeko programa proiektu desberdinetan banatuta dago eta sei urteko iraupena du, nahiz eta Funtsaren lankidetza zonaldearekin duela urte batzuk hasi zen.

Uraren sarbidearekin lotutako Lankidetza Proiektuak:

• “Baliabide naturalen eta hondakin solidoen kudeaketa, gizarte eta ekonomia garapen jasangarria” (70.000 euro). Ometepe uharteko (Nikaragua) landa-eremuko biztanleei zuzendutako Tecuilcán Elkartearen proiektua. Biztanleen garapena eta uraren eta saneamenduaren sarbidea hobetzea du helburu. Nekazariak prestatuz, inbertsioak eginez eta lursailak hobetuz, ingurumena kutsadura murriztu nahi da, eta gazteek eta emakumeek ekintzailetza dinamiken bidez diru-sarrerak sortzea eta pertsonen eta baliabideen arteko harremana harmonizatzea bilatzen da.
• “Tassift eremu lurraldeko saneamendu baldintzak hobetzea” (70.000 euro). Tassift lurralde komunari (Tetuan, Maroko) ADEO-Oued Laou Elkartearen proiektua, hondakin likidoen kudeaketa zerbitzua hobetzeko eta hiri-egituraren hedapen handiak areagotutako kutsadura problematikari erantzuteko. Hondakinak kudeatzeko sentsibilizazio jarduerez gain, kostu baxuko saneamendu formak zabaltzea nabarmentzen da eremu menditsuetarako eta hondakin-uren kudeaketarako proiektu pilotu bat ezartzea.
• “Emakume eta gazteen ahalduntzea eta lidergoa, uraren eta saneamenduaren eskubidean oinarrituta” (39.900 euro). Guatemalara zuzendutako Irakaskuntzako Sindikatu Intersindikalen (STE-i) proiektua, irakasleak, emakumeak eta gazte maia guztiak saneamendu egokian eta uraren kudeaketa onean prestatzea proposatzen duena. Baratze ekologikoen jarraipena eta giza eskubideen sustapena ere jasotzen ditu, batez ere, urarekin lotuta.
• “Emakume nekazarien erantzun-gaitasuna hobetzea lehorte-arriskuen aurrean” (40.000 euro). Comasaguan (El Salvador) uraren eta kulturaren aldeko komunitate-elkartearen proiektua. Emakume nekazarien erantzun-gaitasuna hobetzea bilatzen da lehorte-arriskuen aurrean. Horrela, pobreziaren feminizazioari aurre egiten zaio. Jarduerak hezkuntzara eta prebentziora bideratuta daude, beraz, genero eta hondamendien kudeaketan sentsibilizazio eta prestakuntza eskola bat garatuko da.

Proiektu hauen bidez, Menorkako Funtsak, besteak beste, pobreziaren feminizazioari aurre egin nahi dio, eta baliabide naturalak optimizatzen lagundu nahi du biztanleriaren garapenerako, bereziki nekazaritzakoak.

Ur garbia eta saneamendu zerbitzuen faltak pobreziaren sektore handienak dira gehien kaltetutakoak, eta zerbitzu hauen eta pobreziaren, osasunaren, hezkuntzaren, generoaren eta gizarteratzearen dimentsioen arteko lotura ezartzen du, diru-sarreren eta kontsumoaren artean. Hori dela eta, Menorkako Lankidetza Funtsak gizartea Uraren Munduko Eguna ospatzera gonbidatu nahi du eta administrazioak ODS – Garapen Jasangarrirako Helburuak, zehazki, 6. zenbakia, Ura Garbia eta Saneamendua bermatzera animatu nahi ditu.